شریک سازید:

گفتگوی اختصاصی با وحیده بیات مسوول سایت خبری راحیل نیوز

وحیده بیات، دختر آزادی طلب و مستقل در افکار خویش است؛ که برای دستیابی به حقوق اساسی خود تلاش می‌کند و در مقابل هرگونه اسارت خصوصاً قید اندیشه‌هامبارزه می‌نماید؛ برای معرفی بیشتر گفت‌وگوی را با وی ترتیب داده‌‌ام که در ادامه می‌خوانید.

پرسش: در مورد خودتان و تحصیلات تان به مخاطبان خبرگزاری معلومات دهید؟

پاسخ: اگر واقعاً از من بخواهید از خودم تعریفی داشته باشم. ویژگی‌های شخصیت و تفکر همیشه برای من مهم تر از مشخصه‌های شناسایی چون نام و تخلص اند. اما محض شناخت دقیق‌تر، وحیده بیات هستم دانش آموخته‌ی رشته‌ی ژورنالیزم در مقطع لیسانس از داشنگاه خصوصی کابل، که به زودی در رشته‌ی حقوق وعلوم سیاسی نیز به پایان خواهم رساند. باید بگویم رشته‌ی ژورنالیزم تنها انتخاب من در امتحان کانکور بود؛ و در آینده تحصیلات ام به دوره ماستری در شاخه‌ی از روابط وبین المل ادامه خواهم داد.

پرسش: از چه زمان فعالیت‌های رسانه‌ای و امداد رسانی خود را آغاز کردید؟

پاسخ: بعداز فراغت از دوره  مکتب در یکی از مکاتب های شهر کابل تدریس می‌کردم و همیشه به مستقل بودن فکر می‌کردم. این بود که برای رفع نیاز استقلال اقتصادی در سال دوم دانشگاه با اراده‌ی جدی به قصد یافتن یک وظیفه مناسب و پاره وقت برآمدم. زمانیکه تلویزون و اخبار دری صدای آشنا را تماشا می‌کردم.لینه روزبه خبرنگار نام آشنا بهترین الگو برای من بودنمی‌دانستم با مهارت و دانش کمی که در خود می‌دیدم می توانستم یانه، اگر خلاصه کنم، اینجا بود که به محض شنیدن اعلان کاریابی دریوتیوب درخواست دادم؛ و کارم را از آنجا با دنیایی شور و شعف شروع کردم.اما متأسفانه از فضای رقابت ناسالم و فضای پارت بازی در دنیای رسانه موفق به راه یافتن در تلویزون نشدم. به تازه در تلویزون ولسی جرگه با هزاران تلاش راه پیدا کردم  که کابل با تمامی آرزوهای ما جوانان سقوط کرد. دوسال با پشنهاد به عنوان گزارشگر یا خبرنگار در سایت خبری توانا نیوز کار کردم. و باید بگویم برای یادگیری و افزایش مهارت‌های خبرنگاری سخت تلاش می‌کردم. که خوشبختانه سایت و مجله چاپی راحیل نیوز  را به راه انداختیم. در این راه نه تنها که تشویق نشدیم از بزرگان رسانه بل با تهدید های فروان‌ی روبرو شدیم که ناچار به لغوه برنامه افتتاحيه این مجله شدم این شرایط خوبی برای خانم های اهل رسانه بود و بستری رشد از دختران این تیم اما صادقانه عرض بکنم نهاد که به گونه واقعی برای خبرنگار و اهل رسانه خدمت بکند در افغانستان نیست. شما سرنوشت خبرنگاران را به چشم سر تماشا دارید. 
پرسش: شما اشاره به نهاد ها و حامیان خبرنگار کردید. چگونه دریافتین فعالیت این نهادها را ؟

باید بگویم این وضعیت اسفناک اصلا قابل توصیف و بیان نیست. شما بینید که چقدر زنان خبرنگار تنها در کابل به فروپاشی نظام بی‌کار هستند و حتا وضعیت اقتصادی بدی دارند آیا حامیان خبرنگار کدام برنامه‌ی داشتند . در جلسات شان گاهی هم یاد کردند اگر بلی پس چرا خبرنگاران در حالت بدی روحی و اقتصادی قرار دارند؟
آیا این مدافعان خبرنگار نمی تواند خبرنگاران مسلکی و با تجربه را طی برنامه های مجزا به رسانه ها معرفی کند  یقینا که می تواند. ولی کار کن نیست و صادقانه خدمت نمی کنند. اینجا نهاد های بین‌الملی بیشتر مقصر است که به چنین نهاد های خودخوانده اعتبار و پروژه می دهند.در اصل آنها بی کفایت است.

.پرسش: به عنوان یک فعال رسانه ای، وضعیت زنانی که در رسانه های افغانستان کار می‌کنند را چگونه می‌بینید؟

پاسخ: به نظر من وضعیت زنان در هیچ بخش و نهاد  رضایت بخش نبوده بلکه فعلن خانم ها خانه نشین است ؛ در حقیقت  بگویم  تلاش‌های خوب خانم‌ها را در رسانه‌ها نباید  نادیده گرفته شود  اما یکی از ضعف‌های نتیجه کار خانم‌ها در رسانه‌ها عدم کفایت کاری خود خانم‌هاست. زنان در همه بخش‌های اشتغالی باید مهارت‌های شان را به حد اعظمی برسانند تا فرصت‌های مهم را بدست بیاورند و ثابت کنند که توانایی‌های شان خیلی بیشتر از فرصت‌های داده شده است. برعلاوه زنان در طول تاریخ همیشه دست کم گرفته شده اند؛ و از موقعیت‌های شغلی پایین گرفته تا معاش ناعادلانه را تجربه می‌کنند. در رسانه‌ها هم، برنامه‌ها و فعالیت‌های مهم اکثراً به مردان داده می‌شود و این باعث می‌گردد خانم‌ها به توانایی‌های واقعی خود پی نبرند و به آنچه که شدند، قناعت کنند.

در نهایت آرزوی من همین است  که زنان با توانایی و استعداد شخصی شان موقعیت‌های خوبی را در همه بخش‌ها خصوصاً رسانه‌ها کسب کنند. و در عرصه رشد زنان دیگر نیز تلاش کرده و الگوی خوب‌ی شوند

پرسش: چه  دشواری‌های  را تجربه کردید و یا تجربه می کنید؟

پاسخ: باید یاد آوری کنم در همه امور زندگی مادرجانم حامی بود خواهرهایم اما می دانید جامعه ما سنتی است ولی با بسیار سختی ها و مخالفت ها توانستم بلاخره ادامه بدهم . بناً از بسیاری از چالش‌ها دور نبودم. اما برای من هم مثل هر دختر دیگری ساده نبود که حرف‌ها و نگاه‌های مردم را نسبت به دختری که در رسانه کار می‌کند را نادیده گرفته و در دنیایی رسانه قدم بگذارم. اما من همیشه برای خود و بهبودی جامعه و همنوع خود کار کرده‌ام صرف نظر از تمام موانع، چالش‌ها.

پرسش: آیا کدام فعالیتی در حوزه زنان داشته اید؟

پاسخ: زن،زندگی که دنیا را تکان داد چطور ما برای همنوع خود فعالیت نکنیم. طبعا که بلی.

و بله، ایجاد نشریه چاپی، و خبرگزاری راحیل نیوز  هدف من ایجاد فضای متفاوت کاری برای خانم‌ها، خبرهای از حوزه زنان و حقوق بشر دست رسی اقلیت ها به خبر و نوشتن و سهم دادن در یک رسانه‌ی که صدای انان باشند است ساختن برنامه های لازم برای خانم‌ها و خانواده‌ها و تبدیل تصویر جهانی خانم‌های افغانستان در دنیا بود. برعلاوه مدت دونیم سال به عنوان مسوول کمیته مدد رسانی  در یک موسسه بین‌المللی برای خانم‌ها کار کرده ام. اما به آینده نزدیگ  برنامه‌های برای خانم‌ها و دختران سرزمین ام دارم. که می‌خواهم از مرجع شخصی خودم به شکل بنیادی و عملی انجام خواهم داد.

پرسش: چقدر به تغییر وضعیت زنان در افغانستان و شرایط کنونی امیدوار هستید؟

پاسخ: با بسته ماندن درهای مکاتب و دانشگاه‌ها به روی زنان و دختران، اوج گرفتن خشونت علیه زنان نمی‌توان گفت وضعیت خیلی خوب است و عالی خواهد شد اما آن طرف این سکه سیاه، روی سفید نوید بخشی پنهان است که در آینده خواهیم دید. وضعیت زنان از اجتماعی تا اقتصادی و سیاسی تدریجاً بهبود یافته؛ و به تغییرات مثبت آینده آن امیدوارم. همین که می‌بینم زنانی بخاطر استقلال و حقوق شان صدا بلند می‌کنند برای من نشانه‌ی بس بزرگی به سمت بهبود است.

پرسش: از برنامه‌ها و هدف های تان بگویید؟

پاسخ: صحبت از آینده برای من که هنوز عالمی از برنامه‌ها در ذهن دارم کار سختی نیست و یقینا ساده هم نیست. نمی‌توانم همه برنامه‌هایم را روشن اینجا مطرح کنم اما باید  خلاصه بگویم که برای ادامه تحصیلات‌ام در خارج از کشور  تا مقطع دکترا رشته‌ی روابط و بین الملل بسیار استوار هستم.  اگر  خدا بخواهد قطعاً به کشور برمی‌گردم  و برای دختران مدرسه‌ی کار خواهم کرد.  در کنار آن دوست دارم راحیل را به مجرای بزرگی اطلاع رسانی تبدیل کنم. این نشانه از تعهد در کار رسانه ی من است برای ایجاد فضای کار بخاطر زنان و دختران کوشا خواهم بود. 
پرسش؛ در موردی نوشتن و نویسنده گی تان برای ما بگوید؟ 
یک مجموعه کوچک که نوشته میکنم حالا به زودی به دست نشر می‌سپارم که خیلی زحمت کشیدم. باید بگویم که نویسنده گی خلاقیت خودش را می خواهد  که احساس میکنم در وجودم  روزی این حس شکوفا خواهد شد.و  همچنین فضایی را برای خانم هایی که در نهایت اجبار و بی کسی به زندگی پر از ذلت و خشونت ادامه می‌دهند، ایجاد خواهم کرد تا بتوانند با حقوق انسانی کار، زندگی کند  می‌نویسم، من از همین امروز می‌نویسم و می‌دانم روزی کتاب‌هایم در دست شما خواننده‌های عزیز خواهد بود.

سحر بیات